1 Pułk Piechoty (Księstwo Warszawskie)

1 Pułk Piechoty

1 Pułk Piechoty to oddział piechoty wchodzący w skład Armii Księstwa Warszawskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Pułk został utworzony w 1806 roku w Warszawie.

Na przestrzeni lat stacjonował w takich miejscowościach jak: Warszawa, Kalisz i Częstochowa. Na koniec 1809 roku jego stan wynosił 2690 żołnierzy. Zgodnie z etatem z 1810 roku, pułk składał się z 27-osobowego sztabu oraz trzech batalionów piechoty, z których każdy miał 6 kompanii. Sztaby batalionów liczyły po 4 osoby, a w kompaniach służyło 136 żołnierzy. W sumie pułk powinien liczyć 2487 żołnierzy, jednak faktyczny stan był nieco niższy.

Zgodnie z zarządzeniem Napoleona z 17 maja 1811 roku, na terenie Księstwa Warszawskiego powołano do życia trzy dywizje, w skład których wszedł również 1 Pułk Piechoty, przynależąc do 2 Dywizji.

W czasie przygotowań do inwazji na Rosję w 1812 roku, pułk został włączony do 17 Dywizji pod dowództwem Jana Henryka Dąbrowskiego, będącej częścią V Korpusu Wielkiej Armii księcia Józefa Poniatowskiego.

Po niepowodzeniu w kampanii rosyjskiej w 1812 roku, pułk został ponownie odtworzony w składzie dwóch batalionów, z których każdy liczył 700 żołnierzy, a jego nowym dowódcą został płk Tadeusz Piotrowski. Pułk wszedł w skład 26 Dywizji, którą dowodził Ludwik Kamieniecki.

Po abdykacji Napoleona, car Aleksander I zgodził się na powrót polskich oddziałów do kraju, które miały stanowić podstawę do utworzenia Wojska Polskiego pod dowództwem wielkiego księcia Konstantego. 13 czerwca 1814 roku pułkowi wyznaczono miejsce koncentracji w Krakowie.

Żołnierze pułku

Pułkiem dowodzili:

płk Michał Grabowski (od 4 stycznia 1807),
płk Kazimierz Małachowski (od 8 kwietnia 1808),
płk Stefan Koszarski (od 21 października 1812),
płk Ludwik Tadeusz Piotrowski (od 18 stycznia 1813).

Działania bojowe pułku

Pułk uczestniczył w walkach podczas pierwszej wojny polskiej w 1807 roku, wojny polsko-austriackiej, a także inwazji na Rosję w 1812 roku oraz w kampanii 1813 roku.

Bitwy i potyczki:

Mundur

Przepis dotyczący ubioru z 3 września 1810 roku nie przyczynił się do całkowitego ujednolicenia mundurów piechoty, co sprawiło, że niektóre pułki znacznie różniły się od ustaleń regulaminowych.

W 1 Pułku Piechoty kity na czapkach fizylierów były czarne, szlify białe włóczkowe z frędzlami na ramionach fizylierów, a patrontasze nie miały żadnych oznaczeń.

Chorągiew

Chorągiew 1 Pułku Piechoty z 1807 roku

Na stronie prawej (w lewo od drzewca) znajdował się bławat z tkaniny jedwabnej karmazynowej o wymiarach 55 cm x 55 cm. Pośrodku znajdował się aplikowany z sukna biały orzeł polski. Dziób, nogi oraz pióra były haftowane białym jedwabiem, a korona, berło i jabłko haftowane srebrem z cekinami. Nad orłem widniał haftowany białym jedwabiem napis: „PUŁK PIERWSZY PIECHOTY”. Strona odwrotna była z tkaniny jedwabnej niebieskiej, z tym samym orłem, jednak zwróconym odwrotnie. Napis również pozostawał niezmieniony.

Orzeł 1 Pułku Piechoty

Na tkaninie jedwabnej białej o wymiarach 95 cm x 80 cm namalowany był złotem orzeł francuski pod koroną, w takiej skali i nie na środku tkaniny, że ta wydawała się mocno przycięta. Na jedwabiu znajdował się napis: Republique Francaise, a na odwrocie: „Legion Polonaise”. W 1898 roku napis ten zniknął.

Wskazane szczegóły sugerują, że bławat tej chorągwi przeszedł zmiany i przeróbki; pierwotnie prawdopodobnie należał do batalionu Legii Polskiej we Włoszech. Na drzewcu znajdowała się tablica. Na tle srebrnym umieszczono litery i złocone obramienie.