1 Jugosłowiański Pułk im. Matii Gubca
1 Jugosłowiański Pułk im. Matii Gubca (ros. 1-й Югославянский полк Матия Губец, serb.-chor. Prvi Jugoslavenski puk u Sibiriji) to ochotnicza jednostka wojskowa utworzona z Serbów, Chorwatów, Słoweńców i Bośniaków podczas wojny domowej w Rosji.
Wiosną 1918 roku kompania Serticia, będąca częścią Serbskiego Batalionu Uderzeniowego, dotarła do Moskwy, a w czerwcu tego samego roku znalazła się w Samarze. Następnie przeszła przez Czelabińsk i Nowonikołajewsk, docierając do Tomska. W grudniu kompania została przekształcona w Tomski Batalion Serbski pod dowództwem kpt. Rukaviny, wchodzący w skład 2 Dywizji Czesko-Słowackiej z Korpusu Czechosłowackiego. Na początku 1919 roku batalion został przekształcony w 1 Pułk Jugosłowiański im. Matii Gubca, nazwany na cześć chorwackiego powstańca chłopskiego z XVI wieku. Pułk składał się z trzech batalionów: serbskiego, chorwackiego i słoweńskiego. W ramach batalionów istniały także kompanie uderzeniowe utworzone z Bośniaków i Serbów z Krajiny, jak również kompania karabinów maszynowych oraz kompania inżynierska. Pułk dysponował dwoma samochodami opancerzonymi, „Hajduk” i „Rijeka”. Żołnierze pułku, wspólnie z 12 Pułkiem Czesko-Słowackim, pełnili służbę garnizonową w Tomsku.
Od listopada 1919 roku ochraniali odcinek Kolei Transsyberyjskiej w rejonie Niżnieudinska. Na początku stycznia 1920 roku Batalion Słoweński został przeniesiony do Tułuna, gdzie również zabezpieczał linię kolejową. Pozostałe bataliony, wraz z dowództwem pułku, pozostały w Niżnieudińsku do 30 stycznia 1920 roku, kiedy to, wobec ofensywy wojsk bolszewickich, zaczęły się wycofywać w kierunku Irkucka. Po dotarciu do Irkucka dowództwo pułku dowiedziało się o porozumieniu Korpusu Czechosłowackiego z bolszewikami. W rezultacie, 16 lutego, Bataliony Serbski i Chorwacki, prowadzone przez mjr. Serticia, przeszły na stronę bolszewików i zostały przeformowane w 1 Jugosłowiański Batalion Sowiecki, włączony do 3 Dywizji Internacjonała.
W czerwcu 1920 roku batalion zmienił nazwę na 3 Batalion Obrony Linii Kolejowych i został przeniesiony do Piotrogradu, gdzie przekształcono go w kompanię jugosłowiańską 2 Moskiewskich Kursów Piechoty. Batalion Słoweński oraz kompania inżynierska, które wcześniej zostały oddzielone od reszty pułku, przemaszerowały do Zabajkala, gdzie dołączył do nich Serbski Dywizjon Konny z Ochotniczego Pułku Serbów, Chorwatów i Słoweńców im. Majora Blagoticia, który został wzięty do niewoli przez wojska bolszewickie. Połączone oddziały dotarły do Czyty. W połowie kwietnia 1920 roku przeszły do Władywostoku, gdzie podporządkowały się Jugosłowiańskiej Misji Wojskowej. Ich liczebność wzrosła do około 3000 żołnierzy. 21 lipca pierwsze 1400 żołnierzy opuściło Władywostok na okręcie „Kildonan Castle”. Pozostali opuścili miasto 3 sierpnia na okręcie „Himalaya”. Po pewnym czasie dotarli przez Singapur i Port Said do Królestwa SHS, gdzie utworzono z nich pułk Dywizji Wardarskiej. 25 października 1921 roku pułk ten został przemianowany na 21 Pułk Czechosłowacki.
Dowództwo 1 Pułku Jugosłowiańskiego im. Matii Gubca wydało w Rosji serię znaczków pocztowych oraz zorganizowało własną pocztę.