Łużycki Oddział WOP nr 1
Była to zlikwidowana jednostka organizacyjna Wojsk Ochrony Pogranicza, która zajmowała się ochroną granic polsko-czechosłowackiej oraz polsko-niemieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
1 Łużycki Oddział WOP JW 1762 (Zarządzenie SzSG Nr 053/Org. z dnia 30 marca 1946 roku) został utworzony w 1946 roku na podstawie 1 Oddziału Ochrony Pogranicza, zgodnie z rozkazem NDWP nr 0153/org. z 21 września 1946. Oddział składał się z pięciu komend oraz 25 strażnic, a jego etat wynosił 1900 żołnierzy i 14 pracowników cywilnych. Sztab oddziału miał siedzibę w Lubaniu. W 1947 roku rozformowano grupę manewrową oddziału, w jej miejsce powołano szkołę podoficerską, w której skład wchodziło 34 oficerów i podoficerów oraz 140 elewów.
Oddział został rozformowany 24 kwietnia 1948 roku, a na jego bazie utworzono 6 Brygadę Ochrony Pogranicza.
Struktura organizacyjna
W 1946 roku struktura oddziału wyglądała następująco:
- Grupa manewrowa, a od 1947 roku szkoła podoficerska
- 1 komenda odcinka – Szklarska Poręba
- 2 komenda odcinka – Leśna
- 3 komenda odcinka – Bogatynia
- 4 komenda odcinka – Zgorzelec
- 5 komenda odcinka – Tuplice
W wrześniu 1946 roku stan etatowy oddziału wynosił: 5 komend, 25 strażnic, 1900 żołnierzy oraz 14 pracowników cywilnych. Po reorganizacji w 1947 roku liczby te zmieniły się na: 5 komend odcinków, 25 strażnic, 1864 żołnierzy i 13 pracowników cywilnych.
Sztandar oddziału
Sztandar oddziału został wręczony 25 maja 1947 roku w Lubaniu. Przekazał go I zastępca ministra obrony narodowej, gen. dyw. Marian Spychalski, a odebrał go ówczesny dowódca 1 Łużyckiego Oddziału Ochrony Pogranicza, ppłk Eugeniusz Buchwałow. W drzewcu sztandaru umieszczono 65 gwoździ pamiątkowych.
W czasie przeformowywania oddziału na 6 Brygadę Ochrony Pogranicza, dokonano zmian na sztandarze, zamieniając napisy „1 Oddz. Ochrony Pogranicza” na „6 Brygada Ochrony Pogranicza”. Późniejsze zmiany nazwy oraz numeru brygady nie wpłynęły na sztandar, który pozostał niezmieniony.
Sztandar został przekazany do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie przez mjr Henryka Kowalskiego 30 października 1963 roku.
Żołnierze oddziału
Dowódcy oddziału
płk Anatolij Gordijewski (10.1946–1947)
ppłk Eugeniusz Buchwałow (1947–23.04.1948).
Oficerowie
Eugeniusz Dostojewski.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
Henryk Dominiczak: Wojska Ochrony Pogranicza w latach 1845–1948. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971.
Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
Tadeusz Niedziela [red.]: Wojska Ochrony Pogranicza w pięćdziesiątą rocznice objęcia służby w ochronie granicy Polski 1945–1995. Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. 1995-06.
Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
Archiwum Straży Granicznej, zespół arch. ŁB WOP, sygn. 3035/20. Historia Łużyckiej Brygady WOP 1945–1991. Lubań 1991.