1 Dywizja Piechoty (ang. U.S. 1st Infantry Division, znana również jako Big Red One, co po polsku oznacza Wielka Czerwona Jedynka z uwagi na swój insignia) to jedna z dywizji Armii Stanów Zjednoczonych. Mimo jej nazwy, która jest historycznym pozostałością, dywizja ta należy do sześciu tzw. dywizji ciężkich (pancerno-zmechanizowanych), składających się z piechoty zmechanizowanej, artylerii, broni pancernej oraz znacznej liczby śmigłowców.
Aktualnie dywizja stacjonuje w Fort Riley w stanie Kansas, dokąd została przeniesiona z Niemiec.
Historia
I wojna światowa
Wielka Czerwona Jedynka jest najstarszą, wciąż aktywną dywizją piechoty w Stanach Zjednoczonych. Została utworzona 24 maja 1917 roku jako Sztab Główny oraz Pierwsza Dywizja Ekspedycyjna, z jednostek stacjonujących na granicy amerykańsko-meksykańskiej oraz innych lokalizacji w USA. Oficjalnie zorganizowano ją 8 czerwca 1917 roku pod dowództwem generała brygady Willie L. Siberta. Pierwsze jednostki wypłynęły z Nowego Jorku i Hoboken 14 czerwca tego samego roku. Dywizja została ulokowana we Francji, bez artylerii w strefie ćwiczebnej Gondrecourt, a artyleria w Le Valdahon. 4 lipca drugi batalion szesnastego regimentu defilował ulicami Paryża, podnosząc na duchu Francuzów. W katakumbach Lafayette, jeden z oficerów sztabowych gen. Pershinga, wypowiedział słynne zdanie: „Lafayette, we are here!”. Dwa dni później, 6 lipca 1917 roku, dywizja została oficjalnie przemianowana na Pierwszą Dywizję Piechoty. 23 października rano jednostki artyleryjskie 1st Infantry Division ostrzelały niemieckie pozycje obronne. Dwa dni później, 2 batalion 16 regimentu poniósł pierwsze straty w tej wojnie. Jedynka walczyła także w ostatniej wielkiej bitwie I wojny światowej w lasach Meuse-Argonne. Dywizja posunęła się o 7 kilometrów do przodu, pokonując (całkowicie lub częściowo) 8 dywizji niemieckich. Po podpisaniu zawieszenia broni dywizja stacjonowała w Sedan, najdalszej strefie zajętej przez amerykańską armię. Jedynka jako pierwsza amerykańska jednostka przekroczyła Ren. Do końca wojny dywizja poniosła 22 668 ofiar i zdobyła pięciu laureatów Medalu Honoru.
II wojna światowa
Wielka Czerwona Jedynka wkroczyła na pola bitew II wojny światowej w pobliżu Oranu w północnej Afryce, jako część amerykańskiej kampanii przeciwko wojskom Osi. 8 listopada 1942 roku, po ćwiczeniach na Wyspach Brytyjskich, żołnierze pierwszej dywizji wylądowali u wybrzeży Algierii, niedaleko Oranu. Pierwsze doświadczenia bojowe były trudne, a dywizja poniosła wiele strat w czasie kampanii w Tunezji. 9 maja 1943 roku dowódca niemieckich Afrika Korps poddał 40-tysięczne siły. Dywizja została wysłana na Sycylię w operacji o kryptonimie „Husky”. 10 lipca 1943 roku pierwsza dywizja szturmowała wybrzeże Gela i szybko przełamała włoskie linie obrony. W dniu D-Day, 6 czerwca 1944 roku, zdobywała plażę Omaha u wybrzeża Francji. Wkrótce po godzinie H (6.30 rano), na niewielkim skrawku plaży szesnasty regiment Jedynki walczył o przetrwanie, w pobliżu Colleville-sur-Mer. Plaża była wypełniona poległymi i rannymi żołnierzami, a brakowało miejsca do lądowania dla wsparcia. Pułkownik George Taylor, dowódca szesnastego regimentu, powiedział swoim ludziom: „Two kinds of people are staying on this beach! The dead and those who are going to die! Now, let’s get the hell out of here!” (tłum: Na tej plaży są dwa rodzaje ludzi, martwi i ci, którzy umrą. Wynośmy się stąd, do cholery!). Powoli żołnierze 1st ID zaczęli przemieszczać się w głąb lądu. Dywizja kontynuowała marsz w stronę Niemiec, po raz drugi w historii przekraczając Ren. 16 grudnia 24 wrogie dywizje, w tym 10 dywizji pancernych, przeprowadziły zaciekły kontratak w sektorze ardeńskim, znany dziś jako bitwa o Ardeny (Battle of the Bulge). 15 stycznia dywizja zaatakowała i spenetrowała linię Zygfryda po raz drugi, zdobywając przyczółek mostowy w Remagen. W niedzielę wielkanocną, 1 kwietnia, dywizja przemaszerowała 150 kilometrów na wschód od Siegen. 8 kwietnia przekroczyła rzekę Weser w drodze do Czechosłowacji. Wojna zakończyła się 8 maja 1945 roku. Do końca wojny Pierwsza Dywizja Piechoty straciła 21 023 ludzi. Jej żołnierze otrzymali w sumie 20 752 medali i odznaczeń, w tym 16 Kongresowych Medali Honoru. Wzięli ponad 100 000 jeńców. Po wojnie Pierwsza Dywizja pozostała na terenie Niemiec jako wojska okupacyjne, aż do roku 1955, kiedy to przeniesiono ją do Fortu Riley w Kansas.
Wojna w Wietnamie
W 1965 roku Wielka Czerwona Jedynka była pierwszą dywizją wysłaną do Wietnamu. Pierwszą jednostką Jedynki, która wyruszyła, była 2. brygada, a większe lądowanie miało miejsce w pobliżu Quy Nhơn 23 czerwca 1965 roku. Przez niemal pięć lat żołnierze Jedynki stawiali opór zaciętemu wrogowi, który wykorzystywał gęste dżungle i wsie. Użycie śmigłowców okazało się kluczowe w poruszaniu się po dżungli i bezdrożach. Doświadczenia zdobywane podczas akcji zaopatrzeniowych i ewakuacji rannych oraz strategie mobilnego ataku powietrznego stały się głównymi doktrynami w tych rejonach. W kwietniu 1970 roku dywizja powróciła do Fortu Riley. Ponad 3000 żołnierzy Wielkiej Czerwonej Jedynki zginęło w akcji, a 11 zdobywców Medalu Honoru dołączyło do ich grona.
I wojna w Zatoce Perskiej
2 sierpnia 1990 roku Irak zaatakował Kuwejt. To zdarzenie natychmiast zaangażowało amerykańską armię w konflikcie w Zatoce Perskiej. Pierwsza Dywizja Piechoty została postawiona w stan alarmu i wyruszyła 8 listopada 1990 roku. Dywizja rozlokowała w Arabii Saudyjskiej ponad 12 000 żołnierzy oraz 7000 części zaopatrzenia na następne dwa miesiące. Rankiem 24 lutego 1991 roku, gen. major Thomas G. Rhame wydał rozkaz ataku na Irak, torując drogę dla sześciu korpusów. Jedynka zniszczyła irackie linie obrony i wzięła do niewoli 2500 jeńców. 28 lutego o godzinie 8:00 wojna się zakończyła. Wielka Czerwona Jedynka zdobyła 260 kilometrów wrogiego terenu w ciągu 100 godzin, niszcząc 550 wrogich czołgów, 480 transporterów opancerzonych, biorąc 11 400 jeńców i tracąc jedenastu poległych żołnierzy.
Stabilizacja Iraku
1 Dywizja Piechoty była kluczową jednostką podczas II bitwy o Faludżę w 2004 roku.
Przypisy
Bibliografia
Ian Westwell: 1st Infantry Division, „Big Red One”. Spearhead, 2002. ISBN 0-7394-2647-8. Brak numerów stron w książce.
Linki zewnętrzne