1. Deild (1. Liga kobiet)
1. Deild (znana również jako 1.Deild kvinnur) to najwyższa klasa rozgrywkowa w piłce nożnej kobiet na Wyspach Owczych. Mimo że archipelag ten należy do Królestwa Danii, FIFA i UEFA traktują go jako odrębny podmiot, co skutkuje posiadaniem własnej ligi, powiązanej zarówno z FIFA, jak i UEFA. W każdym sezonie w rozgrywkach bierze udział 6 drużyn z różnych miejscowości archipelagu. Drużyna, która zajmie ostatnie miejsce, spada do niższej ligi, natomiast mistrz ma szansę na grę w Lidze Mistrzów UEFA Kobiet. Z powodu trudnych warunków pogodowych zimą, mecze nie odbywają się w sezonach letnich i zimowych. Sezon trwa od końca marca lub początku kwietnia do września, a każda drużyna rozgrywa po dwadzieścia meczów, co oznacza cztery spotkania z każdym z pozostałych zespołów. Rozgrywkami zarządza Związek Piłkarski Wysp Owczych, który został założony w 1979 roku.
Historia
Rozgrywki pierwszej ligi kobiet na Wyspach Owczych rozpoczęły się w 1985 roku, na zasadach różniących się od obecnych. Wówczas w rywalizacji brało udział trzynaście drużyn podzielonych na dwie grupy, z GÍ Gøta, które wystawiło dwa składy – a i b. Dwie najlepsze drużyny, B36 Tórshavn i HB Tórshavn, rozegrały finał w stolicy, który zakończył się zwycięstwem B36 Tórshavn 2-1, co uczyniło go pierwszym mistrzem archipelagu w piłce nożnej kobiet. Utworzenie dwóch grup w pierwszym sezonie pozwoliło na stworzenie dwóch lig żeńskich na Wyspach Owczych. Do wyższej ligi przeszło osiem klubów z miejsc 4 i wyżej, a pozostałe trafiły do niższej. Ustalono, że dwa ostatnie zespoły będą relegowane. Pierwszymi drużynami, które spadły w 1986 roku, były SÍF Sandavágur i MB Miðvágur. W 1995 roku wprowadzono system punktowy, w którym drużyny za zwycięstwo zdobywały trzy punkty zamiast dwóch.
System ten obowiązywał do 1999 roku. W rozgrywkach miało uczestniczyć osiem drużyn, jednak często zdarzały się rezygnacje (1987, 1994, 1996, 1998). Od 1987 roku postanowiono, że spadać będzie tylko jedna drużyna. W 1999 roku wprowadzono zmiany, ograniczając liczbę drużyn do sześciu, jednak EB/Streymur i LÍF Leirvík zrezygnowały z udziału, co skutkowało ich relegacją. W 1997 roku wprowadzono baraże o utrzymanie, w których klub NSÍ Runavík, mimo przegranej 2-4 w pierwszym meczu, wygrał 3-0 w rewanżu z B68 Toftir.
Po wprowadzeniu sześciu drużyn, w 2000 roku znów wprowadzono zasadę spadku dwóch klubów. Rok 2000 to także początek dominacji klubu KÍ Klaksvík, który od tego czasu co roku zdobywa mistrzostwo archipelagu. Zasady gry zmieniały się jeszcze kilkakrotnie. W 2003 roku do rozgrywek dopuszczono dziewięć drużyn i zlikwidowano system degradacji. W 2004 roku, w wyniku połączenia GÍ Gøta i B68 Toftir, miało wystąpić osiem drużyn, ale HB Tórshavn i SÍ Sumba zrezygnowały, co skutkowało ich przeniesieniem do drugiej ligi. Sezon 2005 rozegrano zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, lecz w 2006 roku wrócono do ośmiu drużyn. Cztery najlepsze zespoły awansowały do meczów play-off, a cztery najsłabsze do spotkań o relegację.
W 2007 roku ponownie rozgrywano mecze między sześcioma drużynami, jednak zawodniczki NSÍ Runavík zostały usunięte z rywalizacji po osiemnastej kolejce, a ich wyniki zostały unieważnione. Od tego momentu do niższej ligi spada tylko jedna drużyna.
Zwycięzcy
Dotychczas na Wyspach Owczych odbyło się 30 edycji pierwszej ligi kobiet, od 1985 do 2014 roku. Mistrzami archipelagu zostały kluby:
Tabela wszech czasów
Stan na koniec sezonu 2017. Tabela obejmuje dane od 1985 roku.
Źródła:
- 1. deild kvinnur. FaroeSoccer.com. [dostęp 2015-04-21].
- Faroe Islands – List of Women Final Tables 1985-1999. RSSSF. [dostęp 2015-04-21].
Legenda:
- uczestnicy 1. deild kvinnur sezonu 2016
- kluby nieistniejące, nieposiadające obecnie sekcji piłkarskiej lub te, które zmieniły nazwę
Objaśnienia:
AB Argir oraz B36 Tórshavn połączyły się w 2015 roku w jedną drużynę AB Argir/B36 Tórshavn, ale klub B36 wkrótce się odłączył i w kolejnym sezonie występował oddzielnie. EB Eiði w 1993 roku połączyło się z ÍF Streymur, tworząc EB/Streymur, jednak żeńska drużyna EB/Streymur została założona sześć lat później. Do tego czasu połączenie dotyczyło tylko męskich rozgrywek. W 2013 roku EB/Streymur połączyło się ze Skála ÍF, tworząc EB/Streymur/Skála ÍF.
W pierwszym sezonie powstały dwie drużyny: GÍ Gøta oraz GÍ II Gøta. GÍ Gøta połączono w 2004 roku z B68 Toftir, tworząc GÍ Gøta/B68 Toftir. W 2007 roku GÍ Gøta połączył się z LÍF Leirvík, tworząc Víkingur Gøta, a B68 dwa lata później wystąpił wspólnie z NSÍ Runavík, tworząc B68 Toftir/NSÍ Runavík, grający obecnie w drugiej lidze. Víkingur połączył się w 2014 roku z ÍF Fuglafjørður, tworząc ÍF Fuglafjørður/Víkingur Gøta.
VB Vágur i SÍ Sumba w 1995 roku połączyły się na jeden sezon w Sumba/VB, a od 2005 istniały wspólnie jako VB/Sumba, które w 2010 przekształcono w FC Suðuroy.
W 1993 roku kluby MB Miðvágur oraz SÍF Sandavágur połączyły się, tworząc FS Vágar. W 1998 dołączył do nich SÍ Sørvágur. FS Vágar rozpadł się w 2004 na MB, FS Vágar 2004 i SÍ. W 2007 SÍ Sørvágur ponownie połączył się z FS Vágar 2004, tworząc 07 Vestur, jednak w nowym tworzonym klubie nie przewidziano sekcji żeńskiej.