1 Czechosłowacka Samodzielna Brygada Pancerna

1 Czechosłowacka Samodzielna Brygada Pancerna (cz. 1 československá samostatná tanková brigáda) to czechosłowacka jednostka wojskowa, która walczyła u boku Armii Czerwonej w trakcie II wojny światowej.

Historia i szlak bojowy

Brygada została powołana do życia 10 sierpnia 1944 roku w Kiwercach, bazując na 1 Czechosłowackim Samodzielnym Pułku Pancernym. Jej dowódcą był kapitan (później podpułkownik) Vladimir Janko. W wrześniu 1944 roku liczyła ponad 900 żołnierzy, a w lutym 1945 roku – już ponad 1,5 tysiąca. W skład jej wyposażenia wchodziło 6 samochodów pancernych BA-64, 5 czołgów lekkich T-70M, 22 czołgów średnich T-34/76, 56 czołgów średnich T-34/85 oraz 3 d działa samobieżne SU-85.

Brygada stanowiła część I Czechosłowackiego Korpusu Armijnego, który był dowodzony przez generała Ludvika Svobodę. Jej szlak bojowy prowadził przez następujące miejsca: Kamieniec Podolski, Rusów, Palagiče, Przemyśl, Barycz, Bóbrka, Dukla, Zboiska, Nižný Komárnik, Wola Niżna, Jasło, Bukovce, Kieżmark, Klikuszowa, Wadowice, Ligota, Suszec, Żory, Wodzisław Śląski, Racibórz, Czyżowice, Bolatice, Ostrawa, Fulnek oraz Praga.

Wśród jej działań bojowych z Niemcami wyróżniają się: operacja wschodniokarpacka (od 8 września do 6 października 1944), walki w słowackich Karpatach (od 6 października do 1 grudnia 1944), starcia nad rzeką Ondawą (od 2 do 27 grudnia 1944), walki o miasto Jasło (15-16 stycznia 1945), dalsze walki na Słowacji (od 23 stycznia do 4 lutego 1945), starcia na polskim Śląsku w rejonie Żor i Wodzisławia (od 24 marca do 15 kwietnia 1945), operacja ostrawska (od 15 kwietnia do 5 maja 1945) oraz operacja praska (od 6 do 10 maja 1945).

Łączne straty brygady wyniosły 265 poległych oraz około 690 rannych, a także 60 zniszczonych pojazdów pancernych. 1 października 1945 roku jednostka została rozwiązana.