1 Brygada Grenadierów to jednostka piechoty 4 Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych.
Formowanie brygady rozpoczęto w Szkocji w lutym 1945 roku, a jej zdolność bojowa miała być osiągnięta do 1 czerwca 1945. Brygada nie uczestniczyła w walkach na froncie. Oficerowie pochodzili z I Korpusu Polskiego, natomiast żołnierze w około 80% rekrutowali się z armii niemieckiej lub organizacji Todta, do których zostali wcześniej przymusowo wcieleni.
Początkowo stacjonowała w Blairgowire, a następnie przeniosła się do Glen of Rothers Ho.
Brygada była częścią 4 Dywizji Piechoty i nawiązywała do tradycji 1 Dywizji Grenadierów, która walczyła we Francji w 1940 roku.
Skład organizacyjny i obsada personalna
Informacje dotyczące organizacji i obsady personalnej pochodzą z publikacji 4 Dywizja Piechoty – Pamięci żołnierzy 4 DP i ich dowódcy gen. Glabisza, strona 11.
Dowództwo i Kwatera Główna
Dowódca brygady: płk Otton Zieliński
Zastępca dowódcy brygady: ppłk dypl. Janusz Sopoćko, ppłk Józef Sokol (od grudnia 1945)
Pozostali oficerowie:
Szef sztabu: mjr dypl. Aleksander Zając
Oficer taktyczny: kpt. Mieczysław Gulin
Oficer informacyjno-wywiadowczy: kpt. Antoni Gibiliński
Oficerowie łącznikowi:
- por. Marian Danielewicz
- por. Bronisław Kuciak
- por. Alfred Józef Skubiejski
Kwatermistrz: kpt. Leon Bilecki
Zastępca kwatermistrza: por. Antoni Herbich
Oficer materiałowy: Tadeusz Edmund Lisowski
Oficer zaopatrzenia: por. Mikołaj Pawłusewicz
Oficer techniczny: rtm. Jerzy Lipiński
Kapelan: ks. Franciszek Orszulik
Dowódca łączności: por. Jan Andrzej Zakrzewski
Oficerowie łączności:
- ppor. Walenty Domiński
- ppor. Adam Kalisz
Dowódca kompanii sztabowej: por. Jerzy Roman Mirecki
Dowódca plutonu ochrony: ppor. Czesław Bursa
Dowódca czołówki naprawczej: por. Leon Poliński
Pododdziały:
- 1 batalion grenadierów
- 2 batalion grenadierów
- 3 batalion grenadierów
Oznaki brygady
W brygadzie żołnierze nosili sznury do gwizdka: oficerowie – okrągłe, jedwabne, czerwono-granatowe; podoficerowie – czerwono-granatowe, płaskie, plecione; szeregowcy – płaskie, plecione czerwone.
Patki – granatowe z pąsową (szkarłatną) żyłką.
Otoki: granatowe.
Znaki na wozach: czarna cyfra na czerwonym tle: sztab – 81; 1 bg: 55; 2 bg: 56; 3 bg: 57.
Przypisy
Bibliografia
Zbigniew Wawer: Organizacja polskich wojsk lądowych w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk: Bellona, 1992. ISBN 83-11-08218-9.
4 Dywizja Piechoty – Pamięci żołnierzy 4 Dywizji Piechoty i ich dowódcy gen. Glabisza. Tuchowo: Mała poligrafia WSD Redemptorystów.
Józef Dembiniok: Wojsko Polskie we Francji-I Korpus Polski w Wielkiej Brytanii (Oznaki i odznaki Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie / Józef Dembiniok, Bernard Szczech, Andrzej Urbanski). Krajowa Agencja Wydawnicza. ISBN 83-03-00719-X. Brak numerów stron w książce.
Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie 1939-1945: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984. ISBN 83-223-2055-8. Brak numerów stron w książce.
Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939-1945 Zeszyt nr 12. Londyn: 1973.