- Konstytucja 3 Maja została przyjęta 3 maja 1791 roku przez Sejm Czteroletni.
- Wprowadziła istotne zmiany w ustroju I Rzeczypospolitej, mające na celu naprawę sytuacji po pierwszym rozbiorze Polski.
- Ograniczyła wpływy magnaterii, wprowadzając m.in. wykluczenie szlachty bez ziemi z sejmików.
- Ustanowiła dwuizbowy parlament oraz zcentralizowała władzę w państwie.
- Konstytucja 3 Maja jest uznawana za jeden z najważniejszych dokumentów w historii Polski.
3 maja 1791 roku Sejm Czteroletni przyjął Konstytucję 3 Maja, która wprowadziła istotne zmiany w ustroju I Rzeczypospolitej, mające na celu naprawę sytuacji politycznej po pierwszym rozbiorze Polski.
Historia przyjęcia Konstytucji
Konstytucja 3 Maja została przyjęta przez aklamację, co świadczyło o jej dużym poparciu wśród posłów. Ustawa ta była odpowiedzią na potrzebę reform, które miały na celu poprawę sytuacji wewnętrznej kraju po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 roku.
Główne zmiany wprowadzone przez Konstytucję
- Ograniczenie wpływów magnaterii: Konstytucja wykluczała z sejmików szlachtę, która nie posiadała ziemi, co miało na celu ograniczenie korupcji.
- Reformy społeczne: Mieszczanie zyskali prawo do nabywania dóbr ziemskich oraz możliwość uzyskania szlachectwa.
- Centralizacja władzy: Wprowadzono jednolity rząd, skarb i wojsko, znosząc odrębność między Koroną a Litwą.
- Trójpodział władzy: Ustanowiono dwuizbowy parlament, składający się z Sejmu i Senatu.
Reakcje i upadek Konstytucji
Próba wprowadzenia Konstytucji w życie napotkała na opór ze strony Konfederacji Targowickiej, która dążyła do przywrócenia poprzedniego ustroju. Interwencja wojsk rosyjskich w 1792 roku przyczyniła się do upadku Rzeczypospolitej.
Dziedzictwo Konstytucji 3 Maja
Mimo krótkotrwałego wprowadzenia, Konstytucja 3 Maja pozostaje jednym z najważniejszych dokumentów w historii Polski. Jest uznawana za drugą na świecie, po Konstytucji Stanów Zjednoczonych, oraz pierwszą w Europie ustawę regulującą organizację władz państwowych oraz prawa i obowiązki obywateli.