Gospodarka USA skurczyła się o 0,3% w pierwszym kwartale 2025 roku, co jest pierwszym negatywnym odczytem od 2022 roku, według wstępnych danych opublikowanych w środę przez Departament Handlu. Spadek produktu krajowego brutto (PKB) był spowodowany ogromnym wzrostem importu, podczas gdy inne części amerykańskiej gospodarki wykazywały oznaki spowolnienia. Wydatki konsumpcyjne wzrosły o 1,8%, co jest najsłabszym tempem od połowy 2023 roku.
- Gospodarka USA skurczyła się o 0,3% w pierwszym kwartale 2025 roku, co jest pierwszym negatywnym odczytem od 2022 roku.
- Spadek PKB był spowodowany wzrostem importu, podczas gdy wydatki konsumpcyjne wzrosły o 1,8%, co jest najsłabszym tempem od połowy 2023 roku.
- Ekonomiści przewidywali wzrost PKB o 0,4% w pierwszym kwartale 2025 roku, w porównaniu do 2,4% w czwartym kwartale 2024 roku.
- W kwietniu dodano tylko 62 000 nowych miejsc pracy, znacznie poniżej oczekiwań, co wskazuje na spowolnienie rynku pracy.
- Wiele firm obniżyło prognozy finansowe na 2025 rok, co sugeruje niestabilność w amerykańskiej gospodarce.
Spadek PKB i jego przyczyny
Wartości PKB obejmują tylko pierwsze trzy miesiące roku, a inne dane w raporcie pokazują, że inwestycje biznesowe pozostały stabilne. Ekonomiści spodziewali się wzrostu PKB o 0,4% w pierwszym kwartale 2025 roku, w porównaniu do wzrostu o 2,4% w czwartym kwartale 2024 roku. Raport ten jest jednym z ostatnich, które ukazują obraz amerykańskiej gospodarki przed ogłoszeniem przez prezydenta Donalda Trumpa taryf na „Dzień Wyzwolenia”, które wywołały wstrząsy na całym świecie.
Obawy o przyszłość gospodarki
Wcześniej w środę, przetwórca płac ADP poinformował o dodaniu tylko 62 000 nowych miejsc pracy w kwietniu – znacznie poniżej oczekiwań na poziomie 125 000 oraz 147 000 w marcu. W międzyczasie wiele firm obniżyło swoje prognozy na 2025 rok lub całkowicie wycofało swoje przewidywania finansowe. Gospodarka USA wydaje się wchodzić w okres niestabilności, który w dużej mierze jest wynikiem działań własnych.
Trump o gospodarce
W nowym wywiadzie dla ABC News, Trump nadal bagatelizował obawy dotyczące gospodarki, twierdząc, że sygnalizował podczas swojej kampanii, iż nastąpi „okres przejściowy”, gdy jego polityki zaczną działać. „Cóż, oni się na to zapisali,” odpowiedział Trump. „To jest to, na co prowadziłem kampanię.”
Prognozy analityków
Wielu analityków ostrzega, że gospodarka przechodzi teraz w stan powolnego spadku. Transporty do portów na Zachodnim Wybrzeżu drastycznie spadają, a wzrost cen ma zacząć wpływać na dane o sprzedaży i dochodach, ponieważ zwiększona niepewność zamraża inwestycje. „Okres stagnacji prawdopodobnie teraz przed nami, jeśli obecny zestaw taryf zostanie utrzymany, a recesja jest najbardziej prawdopodobnym wynikiem, jeśli dodatkowe taryfy wzajemne zostaną w pełni nałożone w lipcu,” powiedział Ian Shepherdson, główny ekonomista w Pantheon Macroeconomics.
Reakcja rynków finansowych
Po raporcie o PKB, rynki akcji doświadczyły znacznych spadków w czasie otwarcia. W poście na Truth Social w środę, Trump obwinił byłego prezydenta Joe Bidena za słabość rynku. „To jest giełda Bidena, a nie Trumpa,” napisał. „Nie przejąłem władzy aż do 20 stycznia. Taryfy wkrótce zaczną obowiązywać, a firmy zaczynają przenosić się do USA w rekordowych liczbach. Nasz kraj będzie kwitnął, ale musimy pozbyć się 'obciążenia’ Bidena.”
Wnioski o PKB
Produkt krajowy brutto jest standardowym wskaźnikiem wzrostu gospodarczego kraju. Jest to suma konsumpcji, inwestycji, wydatków rządowych i salda handlowego, definiowanego jako eksport minus import. W większości przypadków rozwinięte gospodarki, takie jak USA, starają się dążyć do PKB na poziomie około 2% do 3% na kwartał, skorygowanym o inflację. USA osiągały nieco ponad 2% przez ostatnie dwa lata – a do momentu rozpoczęcia wprowadzania taryf przez Trumpa, oczekiwano, że będą działać na tym poziomie.
Import a sytuacja gospodarcza
Jednak szok związany z taryfami Trumpa zaczął wstrząsać danymi gospodarczymi. We wtorek Departament Handlu poinformował, że deficyt handlowy USA w towarach niespodziewanie wzrósł w marcu do rekordowego poziomu, ponieważ firmy zaczęły zwiększać import, aby wyprzedzić taryfy importowe Trumpa. Posiadanie dużej ilości importu, co skutkuje deficytem handlowym, niekoniecznie sygnalizuje słabość gospodarczą, pod warunkiem, że importy są zrównoważone przez konsumpcję i inwestycje.
Perspektywy na przyszłość
Chociaż USA od lat funkcjonuje z historycznie szerokimi deficytami handlowymi, nie miały one znaczącego wpływu na wyniki PKB. Jednak ostatni wzrost importu prawdopodobnie przewyższył zdolność reszty gospodarki do ich wchłonięcia w krótkim okresie, co prowadzi do niższego PKB. Analitycy z Morgan Stanley zauważyli, że „to odzwierciedla działania wyprzedzające, a nie aktualną słabość gospodarczą.” Analitycy z JP Morgan zauważają, że jeśli PKB z pierwszego kwartału będzie niespodziewanie słabe, PKB z drugiego kwartału może być niespodziewanie silne.