Głos tego ptaka zna każdy Polak, to wielki pasożyt

Kukułka, znana z charakterystycznego odgłosu „ku-ku”, jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych ptaków w Polsce. Jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę, że ten ptak jest także wyjątkowym pasożytem lęgowym. Kukułka nie zakłada własnych gniazd ani nie wychowuje młodych, zamiast tego podrzuca swoje jaja innym ptakom, co stanowi fascynujący przykład strategii przetrwania w świecie ptaków.

Wygląd i zachowanie kukułki

Kukułka, choć na pierwszy rzut oka może przypominać gołębia lub krogulca, ma unikalne cechy, które wyróżniają ją wśród innych ptaków. Jej prążkowane pióra oraz żółte tęczówki oczu nadają jej nieco „straszniejszy” wygląd. Samce kukułek są łatwo rozpoznawalne dzięki ich charakterystycznemu głosowi, który jest znany wielu Polakom od dzieciństwa. Samice, w przeciwieństwie do samców, nie wydają takich dźwięków, co sprawia, że odgłos „ku-ku” jest zarezerwowany wyłącznie dla płci męskiej.

Strategia pasożytnictwa lęgowego

Kukułka jest jedynym w Polsce ptakiem, który praktykuje pasożytnictwo lęgowe. Samice nie wysiadują swoich jaj, lecz podrzucają je innym ptakom, takich jak gąsiorki, kopciuszki czy trzcinniczki. Kukułka obserwuje z ukrycia, jak inne ptaki budują swoje gniazda, a następnie w odpowiednim momencie wrzuca swoje jajo, starając się, aby ptak nie zorientował się, że w gnieździe znajduje się obce jajo. W sezonie lęgowym samica kukułki może podrzucić nawet 20 jaj innym ptakom.

Imprinting i identyfikacja gatunkowa

Interesującym zjawiskiem związanym z kukułkami jest imprinting, czyli wdrukowanie. Młode kukułki, mimo że nie znają swoich biologicznych rodziców, zapamiętują cechy gatunku, który je wychował. Po dorosłości często podrzucają swoje jaja ptakom tego samego gatunku, co sprawia, że ich strategia przetrwania jest niezwykle skuteczna. Samotne kukułki, które pamiętają, gdzie się wychowały, wracają do tych, którzy je wykarmili, co pokazuje ich zdolność do uczenia się i adaptacji.

Populacja i ochrona kukułek w Polsce

W Polsce kukułki można spotkać od kwietnia do końca sierpnia, a ich ostatnie osobniki odlatują zazwyczaj we wrześniu. Preferują tereny łąk, lasów oraz zarośli nad wodą, gdzie mogą znaleźć gniazda mniejszych ptaków. Kukułki żywią się głównie gąsienicami motyli, które są dla nich łatwym źródłem pożywienia. Według Monitoringu Pospolitych Ptaków Lęgowych, w latach 2013-2018 populacja kukułki w Polsce wynosiła od 134 do 177 tys. samców, co czyni je liczniejsze od samic. Ptaki te są objęte ścisłą ochroną, co podkreśla ich znaczenie w ekosystemie.

Fascynujący świat kukułek

Kukułka to niezwykle interesujący ptak, którego zachowania i strategie przetrwania są przedmiotem badań ornitologów. Jej umiejętność podrzucania jaj innym ptakom oraz zjawisko imprintingu pokazują, jak różnorodne i złożone są mechanizmy przetrwania w świecie ptaków. Choć kukułka jest znana przede wszystkim z charakterystycznego głosu, jej życie i strategia lęgowa są znacznie bardziej skomplikowane, co czyni ją jednym z najbardziej fascynujących przedstawicieli polskiej fauny.