Albert Einstein, znany fizyk, mógłby dzisiaj udzielić cennych wskazówek naukowcom w obliczu politycznych ataków na naukę w Stanach Zjednoczonych. W artykule opublikowanym 5 maja 2025 roku podkreślono, że historia pokazuje, jak ważne jest, aby naukowcy stawiali czoła niebezpiecznym ideologiom, które mogą zagrażać ich pracy i prawdzie naukowej.
- Albert Einstein mógłby dziś pomóc naukowcom w obliczu politycznych ataków na naukę w USA.
- Historia nauki w Niemczech pokazuje, jak ideologie mogą zagrażać pracy naukowców, zwłaszcza po 1933 roku.
- Einstein był jednym z pierwszych krytyków nazistowskiego reżimu i bronił swojej teorii względności przed atakami.
- W 2025 roku naukowcy w USA protestowali przeciwko atakom administracji Trumpa na naukę, podkreślając jej znaczenie dla społeczeństwa.
- Współczesne zagrożenia dla nauki przypominają te z czasów nazizmu, co wymaga aktywnej obrony prawdy naukowej.
Historia nauki w Niemczech
Niemcy były niegdyś światowym centrum nauki, jednak po objęciu władzy przez Adolfa Hitlera w 1933 roku sytuacja uległa drastycznej zmianie. W ciągu kilku miesięcy usunięto niemal wszystkich żydowskich profesorów i studentów, a książki autorów żydowskich palono publicznie. W tym czasie osobista lojalność wobec reżimu stała się ważniejsza niż profesjonalizm i talent.
Einstein i jego walka z nazizmem
Albert Einstein, który uciekł przed nazizmem do Stanów Zjednoczonych, stał się jednym z pierwszych publicznych krytyków reżimu. Jego teoria względności była atakowana przez niemieckich fizyków, którzy określali ją jako „żydowską fizykę”. W obliczu tych ataków, Einstein nie wahał się wyrażać swojego zdania, co spotkało się z krytyką ze strony niektórych środowisk akademickich.
Współczesne zagrożenia dla nauki
W dzisiejszych czasach naukowcy w USA stają w obliczu podobnych wyzwań. W marcu 2025 roku niemal 2000 członków Narodowych Akademii Nauk, Inżynierii i Medycyny protestowało przeciwko atakom administracji Trumpa na naukę. Wskazali, że „wszyscy korzystamy z nauki i wszyscy stracimy, jeśli krajowa przedsiębiorczość badawcza zostanie zniszczona”.
Einstein jako wzór do naśladowania
Einstein, w przeciwieństwie do wielu współczesnych naukowców, nie bał się głośno krytykować reżimu, co w jego czasach było ryzykowne. W odpowiedzi na sugestie, aby milczeć w sprawach politycznych, Einstein argumentował, że naukowcy mają obowiązek angażować się w sprawy społeczne i stawać w obronie prawdy i sprawiedliwości.
Przesłanie dla współczesnych liderów
W obliczu obecnych zagrożeń dla nauki, Einstein mógłby zaapelować do polityków o dążenie do wysokiej moralności w działaniach. W liście z 1950 roku podkreślił, że „najważniejszym ludzkim dążeniem jest dążenie do moralności w naszych działaniach”. Administracja Trumpa, zamiast deformować naukę w imię polityki, powinna wysłuchać głosów naukowców protestujących przeciwko obecnym praktykom.