Unia Europejska i Wielka Brytania nie osiągnęły porozumienia w sprawie zasad handlu między krajami, co oznacza, że negocjacje trwają od lutego 2020 roku, a ich wyniki pozostają niepewne. Ekspert Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Łukasz Ambroziak, wskazuje, że Zjednoczone Królestwo jest dla Polski trzecim co do wielkości partnerem handlowym, a w przypadku żywności – drugim. Brak porozumienia może wpłynąć negatywnie na wymianę handlową między tymi krajami.
- Unia Europejska i Wielka Brytania nie osiągnęły porozumienia w sprawie zasad handlu, a negocjacje trwają od lutego 2020 roku.
- Zjednoczone Królestwo jest trzecim co do wielkości partnerem handlowym Polski, a w przypadku żywności - drugim.
- Brak porozumienia może negatywnie wpłynąć na wymianę handlową między UE a Wielką Brytanią.
- Unia Europejska preferuje kontynuację współpracy bez ceł, podczas gdy Wielka Brytania dąży do uniknięcia regulacji unijnych.
- W przypadku braku umowy mogą wrócić cła i kontrole graniczne, co byłoby niekorzystne dla obu stron.
Niepewność w negocjacjach
Negocjacje dotyczące współpracy w nowych warunkach trwają od lutego, mimo pandemii. Jak zauważył Ambroziak, stanowiska Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii są obecnie rozbieżne. „Nie widać też woli porozumienia się, każda ze stron pozostaje przy swojej koncepcji” – dodał ekspert. Wskazał również, że umowa o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z UE daje możliwość przedłużania negocjacji, jednak brytyjski premier nie chce przeciągania rozmów.
Scenariusze współpracy
Ambroziak zaznaczył, że Unia Europejska preferuje kontynuację współpracy na dotychczasowych zasadach, co oznacza brak ceł oraz swobodny przepływ towarów, usług, kapitału i pracowników. W przeciwnym razie, w przypadku tzw. twardego brexitu, mogą zostać wprowadzone kontrole graniczne i cła, co byłoby niekorzystne dla obu stron. Brytyjczycy są jednak zainteresowani uniknięciem regulacji unijnych, co stoi w sprzeczności z oczekiwaniami UE.
Potencjalne konsekwencje braku umowy
Jeśli nie dojdzie do zawarcia umowy, wrócą cła, co negatywnie wpłynie na wymianę handlową. Unijne cła na import niektórych towarów, takich jak produkty rolno-spożywcze, nie są liberalne, co może być problematyczne dla Wielkiej Brytanii. Ambroziak wskazuje, że brytyjskie taryfy celne mogą dotknąć polski eksport, zwłaszcza w przypadku produktów mięsnych i artykułów mleczarskich.
Trudne rozmowy o Irlandii
Rozmowy dotyczą także handlu z Irlandią Północną, co jest skomplikowaną kwestią. UE oczekuje, że Wielka Brytania będzie respektować normy i standardy obowiązujące w Unii, mimo braku członkostwa. Ambroziak zauważa, że „stanowisko Wielkiej Brytanii nie sprzyja osiągnięciu kompromisu”. Zawarcie porozumienia w tym roku wydaje się mało prawdopodobne.
Perspektywy na przyszłość
Resort rolnictwa podkreśla, że na obecnym etapie nie da się przesądzić, jak będą wyglądać relacje UE-Wielka Brytania od 1 stycznia 2021 roku. Pewne jest, że nie będą one takie same jak dzisiaj, a w handlu pojawią się dodatkowe obowiązki i ograniczenia. Kształt przyszłych relacji może być znany krótko przed końcem okresu przejściowego, a negocjacje powinny zakończyć się do 15 października.
Wartości handlowe
Zjednoczone Królestwo jest trzecim co do wielkości partnerem handlowym Polski, a w przypadku żywności – drugim. W 2019 roku wartość polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych wyniosła ponad 2,7 miliarda euro. Główną pozycją eksportową jest mięso, w szczególności drobiowe, a także czekolada, chleb oraz różnego rodzaju produkty mleczne.