- Tożsamość europejska kształtuje się w odpowiedzi na potrzebę bezpieczeństwa.
- Unia Europejska ewoluuje, mimo braku kluczowych momentów integracyjnych.
- Deficyt demokracji w UE ogranicza integrację i wpływ tożsamości narodowej.
- Obrona sądów pokazała mechanizmy Unii w kontrolowaniu praworządności.
- Bezpieczeństwo militarne staje się kluczowym elementem tożsamości europejskiej.
Minister Bodnar podczas dyskusji w Lublinie zwrócił uwagę na znaczenie tożsamości europejskiej, która, jego zdaniem, będzie się kształtować w odpowiedzi na potrzebę bezpieczeństwa. Uczestnicząc w wydarzeniu związanym z książką Basila Kerskiego, Bodnar podkreślił, że Unia Europejska, mimo braku wyraźnych momentów integracyjnych od lat 2003-2005, wciąż ewoluuje, a jej przyszłość będzie zależała od umiejętności radzenia sobie z zagrożeniami, takimi jak agresja rosyjska czy dezinformacja.
Brak momentów integracyjnych
Bodnar zauważył, że od czasu dyskusji na temat Konstytucji dla Europy nie było kolejnych kluczowych momentów, które mogłyby zainicjować głębszą integrację w Unii. „Jednocześnie ten organizm europejski cały czas idzie do przodu, zmienia się, przekształca, nabiera prędkości w niektórych obszarach, ale cały czas mimo wszystko przy poszanowaniu bardzo silnej tożsamości narodowej” – powiedział minister. Podkreślił, że wpływ państw członkowskich na kształtowanie się UE pozostaje istotny.
Deficyt demokracji
W swoim wystąpieniu Bodnar zwrócił również uwagę na problem „deficytu demokracji” w Unii Europejskiej. „Parlament Europejski zwiększył swoją moc oddziaływania, ale tożsamość europejska wiąże zbyt słabo” – stwierdził. Minister zauważył, że wciąż bardziej odwołujemy się do tożsamości narodowej, co może ograniczać integrację europejską. Wskazał na potrzebę większej spójności w podejściu do kwestii demokratycznych w ramach UE.
Przykład obrony sądów
Minister Bodnar wskazał na obronę sądów w latach 2015-2023 jako istotny moment przekształcania się Unii Europejskiej. „Te nasze protesty mogły zostać protestami bardzo krajowymi, lokalnymi, a jednak, dzięki temu, że nastąpiła reakcja unijna, zarówno na poziomie symbolicznym, jak i na poziomie praktycznym, prawniczym, to pokazało, że Unia w tym kierunku może się rozwijać” – powiedział. Jego zdaniem, reakcja Unii na te wydarzenia była dowodem na to, że ma ona mechanizmy do kontrolowania niezależności sądów i stanu praworządności w poszczególnych państwach.
Bezpieczeństwo jako kluczowy element tożsamości
Bodnar podkreślił, że tożsamość europejska nie będzie się kształtować jedynie przez programy takie jak Erasmus czy swobodny przepływ osób. „Będzie się tworzyła z konieczności poszukiwania własnego bezpieczeństwa codziennego, w tym bezpieczeństwa militarnego” – stwierdził minister. W obliczu zagrożeń ze strony Rosji oraz wojny hybrydowej, Unia musi dążyć do większej integracji, zwłaszcza w obszarze militarnym, aby skuteczniej radzić sobie z wyzwaniami współczesności.
Wydarzenia kulturalne w Lublinie
Podczas spotkania w Teatrze Starym w Lublinie, minister Bodnar wziął udział w ceremonii wręczenia Srebrnego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” dla Andrzeja Peciaka, historyka i działacza opozycji demokratycznej. Peciak, który przez wiele lat współpracował z Jerzym Giedroyciem, podkreślił znaczenie „Kultury” w kształtowaniu myślenia o Polsce. „Starałem się wydawać książki realizując spłatę tego długu” – powiedział odznaczony, nawiązując do swojego wkładu w polską kulturę i literaturę.