Bezpłatne testy na HIV w POZ od maja 2025

Od 5 maja 2025 roku w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w Polsce można bezpłatnie wykonać testy na wykrycie wirusa HIV, finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Nowe przepisy mają na celu zwiększenie dostępności badań, w kontekście rosnącej liczby zakażeń HIV w kraju.

Nowe przepisy w POZ

Wprowadzenie darmowych testów na HIV w poradniach POZ to efekt rozporządzenia ministra zdrowia, które weszło w życie 5 maja. Jak informuje Tomasz Zieliński, wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego, poradnie potrzebują kilku dni na podpisanie aneksów umów z laboratoriami, które umożliwią wykonywanie tych testów. „W poradniach POZ będą wykonywane testy przesiewowe na HIV IV generacji. Pozwalają one na wcześniejsze wykrycie infekcji HIV niż testy III generacji – okienko serologiczne jest o około siedmiu dni krótsze” – podkreśla Zieliński.

Wzrost liczby zakażeń HIV

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) zwraca uwagę na znaczący wzrost liczby nowych zakażeń HIV w Polsce w ostatnich trzech latach. W pierwszych 10 miesiącach 2024 roku odnotowano niemal 2 tys. nowych przypadków, z czego większość dotyczyła osób w zaawansowanym stadium choroby. W latach 2012-2021 liczba nowych rozpoznań HIV wzrosła o 84 proc., osiągając w 2021 roku 16,9 tys. przypadków.

Finansowanie testów

Wprowadzenie testowania przesiewowego anty-HIV testem IV generacji jako świadczenia gwarantowanego wiąże się z kosztami szacowanymi na 1,5 mln zł rocznie. To znacząca kwota, jednak eksperci podkreślają, że inwestycja ta może przynieść długofalowe korzyści w postaci wcześniejszego wykrywania zakażeń i zmniejszenia liczby poważnych przypadków AIDS.

Czym jest HIV i AIDS?

Zakażenie wirusem HIV prowadzi do zespołu nabytego upośledzenia odporności, znanego jako AIDS. Wirus namnaża się w komórkach układu odpornościowego, co prowadzi do ich zniszczenia i stopniowego osłabienia odporności organizmu. AIDS nie jest samodzielną jednostką chorobową, lecz końcowym stadium zakażenia HIV, które występuje zazwyczaj po wielu latach trwania infekcji. Dzięki postępowi medycyny, osoby żyjące z HIV, które regularnie przyjmują leki antyretrowirusowe i osiągają niewykrywalną wiremię, są uznawane za niezakaźne dla partnerów seksualnych, co jest zgodne z zasadą „n=n”, czyli „niewykrywalny=niezakażający”.

Podsumowanie

Wprowadzenie darmowych testów na HIV w poradniach POZ to krok w stronę zwiększenia dostępności badań i walki z rosnącą liczbą zakażeń. Dzięki nowym przepisom, pacjenci będą mogli szybciej i łatwiej uzyskać diagnozę, co może przyczynić się do poprawy zdrowia publicznego w Polsce. W obliczu rosnącej liczby przypadków, takie inicjatywy są niezwykle ważne dla społeczeństwa.