Rząd Argentyny ujawnił prawie 2000 zdeklasowanych aktów tajnych służb dotyczących setek zbrodniarzy wojennych z czasów nazizmu, którzy uciekli do tego latynoamerykańskiego kraju po klęsce III Rzeszy w II wojnie światowej. Dokumenty, które zostały opublikowane przez Narodowe Archiwa Argentyny (AGN), zawierają raporty wywiadowcze, fotografie oraz akta policyjne dotyczące działalności nazistowskiej w Argentynie.
- Rząd Argentyny ujawnił prawie 2000 zdeklasowanych aktów tajnych służb dotyczących zbrodniarzy wojennych z czasów nazizmu.
- Dokumenty opublikowane przez Narodowe Archiwa Argentyny zawierają raporty wywiadowcze, fotografie oraz akta policyjne.
- Szacuje się, że około 10 000 nazistów uciekło do Argentyny po klęsce III Rzeszy, korzystając z tzw. "ratlines".
- Wśród ujawnionych dokumentów znajdują się informacje o działalności takich postaci jak Josef Mengele, Erich Priebke i Adolf Eichmann w Argentynie.
- Josef Mengele, znany jako "Anioł Śmierci", żył w Argentynie od 1949 roku pod fałszywym nazwiskiem Gregor Helmut.
Ucieczka z Europy
Według szacunków, nawet 10 000 nazistów skorzystało z tzw. „ratlines”, aby uciec w czasie upadku państw Osi. Około połowy z nich miało wybrać Argentynę, znaną z niechęci do wydawania ekstradycji, jako swoje schronienie.
Ważne dokumenty ujawnione
W poniedziałek AGN opublikowało 1850 akt, które dzięki intensywnym pracom restauracyjnym i cyfryzacyjnym są teraz dostępne dla wszystkich. Dokumenty dotyczące „działalności nazistowskiej w Argentynie” pokazują, jak takie postacie jak Josef Mengele, Erich Priebke i Adolf Eichmann mogły dotrzeć do Argentyny oraz co robiły w tym kraju.
Josef Mengele w Argentynie
Mengele, znany jako „Anioł Śmierci” za swoje nieludzkie eksperymenty medyczne w obozie Auschwitz, wszedł do Argentyny w 1949 roku pod nazwiskiem Gregor Helmut. Z opublikowanych dokumentów wynika, że żył tam otwarcie. „Referencje uzyskane z różnych sektorów niemieckiej społeczności pozwoliły nam dowiedzieć się, że był dowódcą Gwardii Szturmowej i jednocześnie lekarzem w niemieckim obozie zagłady Auschwitz” – czytamy w jednym z aktów dotyczących Mengele.
Priebke i Eichmann
Nowo opublikowane dokumenty zawierają również akta ekstradycyjne Priebke, średniego rangą dowódcy SS, który był odpowiedzialny za masakrę 335 włoskich cywilów w jaskiniach Ardeatyńskich pod Rzymem w 1944 roku. Dodatkowo, dokumenty rzucają światło na czas, jaki Eichmann, wysoki rangą oficer SS, spędził w Argentynie. Został porwany w Buenos Aires w 1960 roku przez agentów Mossadu i powieszony za swoje zbrodnie przez Izrael dwa lata później.
Dezinformacja i dostępność
Akta te zostały zdeklasowane w 1992 roku na mocy dekretu ówczesnego prezydenta Argentyny Carlosa Menema, jednak wcześniej mogły być przeglądane tylko w specjalnie wyznaczonej sali w AGN. Obecny lider kraju, Javier Milei, nakazał ich ujawnienie szerszej publiczności w marcu, na prośbę amerykańskiej organizacji praw człowieka, Centrum Simona Wiesenthala, które obecnie bada powiązania między szwajcarskim bankiem Credit Suisse a nazistowskimi Niemcami.