W 4 kwartale 2024 roku Polska odnotowała wzrost produktu krajowego brutto, co świadczy o poprawie sytuacji społeczno-gospodarczej w kraju. Jednakże, w kontekście demograficznym, liczba ludności spadła, co jest niepokojącym sygnałem dla przyszłości.
Wzrost gospodarczy i zmiany demograficzne
W czwartym kwartale 2024 roku wzrost produktu krajowego brutto był większy niż w poprzednich latach oraz w porównaniu do czwartego kwartału 2023 roku. Mimo tego, liczba ludności Polski na koniec pierwszego kwartału 2025 roku była niższa niż przed rokiem. Warto zauważyć, że urodziło się mniej dzieci, a liczba zgonów wzrosła, co prowadzi do pogłębiania się ujemnego przyrostu naturalnego. Szacuje się, że saldo migracji zagranicznych w pierwszym kwartale 2025 roku było dodatnie, podobnie jak w roku ubiegłym.
Rynek pracy i wynagrodzenia
Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw spadło w skali roku, co może budzić obawy. Jednakże w urzędach pracy zarejestrowano mniej nowych bezrobotnych niż rok wcześniej, a stopa bezrobocia na koniec marca 2025 roku była niższa niż miesiąc wcześniej, co jest pozytywnym sygnałem.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosły, jednakże w mniejszym stopniu niż w poprzednich kwartałach. Dalszemu spowolnieniu uległa także dynamika siły nabywczej płac. W kontekście emerytur, wzrost nominalnych i realnych emerytur oraz rent brutto był mniejszy niż w latach ubiegłych, co związane jest z niższą waloryzacją.
Ceny i inflacja
Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym kwartale 2025 roku był wyższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. W marcu ceny te były o 4,9% wyższe niż przed rokiem, z szybszym wzrostem cen związanych z mieszkaniem oraz żywnością. Z kolei ceny w zakresie transportu spadły.
Produkcja i sprzedaż
Produkcja sprzedana w przemyśle odnotowała niewielki wzrost w skali roku, głównie dzięki poprawie w marcu. W większości sekcji przemysłu, w tym w przetwórstwie, odnotowano wzrost sprzedaży, chociaż w górnictwie i wydobywaniu nadal obserwuje się spadek. W budownictwie produkcja budowlano-montażowa wzrosła nieznacznie, jednak liczba mieszkań oddanych do użytkowania oraz tych, na które wydano pozwolenia, spadła.
Handel i eksport
Sprzedaż detaliczna wzrosła, chociaż w mniejszym stopniu niż w roku ubiegłym. Wzrosła sprzedaż w sektorze motoryzacyjnym oraz odzieżowym, natomiast spadła w grupie żywności i napojów. Wartość eksportu towarów zmniejszyła się, podczas gdy wartość importu wzrosła, co doprowadziło do ujemnego salda wymiany.
Wyniki finansowe przedsiębiorstw
Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych były znacznie gorsze niż w roku 2023. Przychody ze sprzedaży na eksport uległy zmniejszeniu, a wskaźniki ekonomiczno-finansowe pogorszyły się. Nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw niefinansowych również spadły, co może wskazywać na obawy przedsiębiorców związane z przyszłością gospodarki.
Opinie przedsiębiorców i konsumentów
Większość przedsiębiorców ocenia koniunkturę jako niekorzystną, chociaż w sektorze transportu nastąpiła poprawa. Koszty zatrudnienia wciąż są największą barierą dla prowadzenia działalności. Wśród konsumentów wskaźniki ufności są bardziej negatywne niż w marcu, a obawy dotyczące wzrostu cen utrzymują się.
W obliczu tych wyzwań, sytuacja społeczno-gospodarcza kraju wymaga dalszej analizy i monitorowania, aby móc skutecznie reagować na zmieniające się warunki. W nadchodzących miesiącach kluczowe będzie zrozumienie, jak te czynniki wpłyną na przyszłość Polski.