Odpowiedzi na arkusz maturalny z języka polskiego [05.05.2025 r.]

Przygotowaliśmy przykładowe odpowiedzi do arkusza maturalnego nr 1 z języka polskiego [TESTY]. Zobacz czy nasze odpowiedzi zgadzają się z Twoimi odpowiedziami na maturze!

Zobacz także:

„Źródło nadziei w czasach trudnych dla człowieka.” Przykładowe wypracowanie
„Jak błędna ocena sytuacji wpływa na życie człowieka?”Przykładowe wypracowanie

Zadanie 1 (0-1)
Na podstawie tekstu Carla Sagana wyjaśnij sens zdania: „Rozpoczęliśmy wędrówkę pośród «wędrowców»”.
Odpowiedź: Chodzi o to, że ludzkość weszła w etap bezpośredniego badania planet – wysyła sondy i statki kosmiczne do „planet-wędrowców”, a więc sama stała się ich towarzyszem-podróżnikiem.

Zadanie 2 (0-2)
Rozstrzygnij, czy w tekście Carla Sagana i w tekście Marty Trepczyńskiej jest mowa o takiej samej przyczynie zainteresowania kosmosem.
Rozstrzygnięcie: Nie.
Uzasadnienie: U Sagana motywem jest poznawcza ciekawość i chęć zrozumienia Ziemi; u Trepczyńskiej – troska o przyszłe przetrwanie gatunku i konieczność znalezienia nowego miejsca do życia.

Zadanie 3 (0-2)
Wyjaśnij, dlaczego zgodnie z tekstem Carla Sagana nie możemy po prostu spakować się i wyruszyć na Marsa. Czy o takim samym ograniczeniu wspomina Trepczyńska?
Odpowiedź: Sagan podkreśla ogromne koszty i brak prywatnych zysków – nikt dziś nie udźwignie finansowo lotu na Marsa; u Trepczyńskiej problemem są bariery technologiczno-zdrowotne (promieniowanie, degradacja organizmu). To ograniczenie nie jest wspólne.

Zadanie 4 (0-1)
Oceń prawdziwość stwierdzeń (P/F).

1. Czasowniki „my” w tekście Sagan – P
2. „Dzień na Księżycu trwa dwa ziemskie tygodnie” – zastosowano przymiotnik wartościujący – F

Zadanie 5 (0-4)
Napisz notatkę syntetyzującą (60-90 słów) o odkrywaniu kosmosu jako potrzebie człowieka.
Przykładowa notatka (80 słów): Odkrywanie kosmosu wyrasta z dwóch powiązanych motywacji. Z jednej strony, jak wskazuje Carl Sagan, jest konsekwencją ludzkiej ciekawości i pragnienia poznania natury planet oraz własnego miejsca we Wszechświecie. Z drugiej – według Marty Trepczyńskiej – stanowi odpowiedź na lęk o przyszłość gatunku i potrzebę znalezienia środowisk sprzyjających przetrwaniu, gdy warunki na Ziemi ulegną pogorszeniu. Badania planet i Księżyca łączą zatem pasję poznawczą z troską egzystencjalną.

Zadanie 6 (0-1) – przyporządkowanie postaci mitologicznych

Zadanie 7.1 (0-1)
Różnica postaw w „Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią” i „Wiośnie” Morsztyna
Odpowiedź: „Rozmowa…” nawołuje do ascezy i gotowości na życie wieczne; „Wiosna” zachęca do korzystania z doczesnych przyjemności zanim nadejdzie śmierć.

Zadanie 7.2 (0-1)
Podaj epokę i zgodność postawy.
Epoka: średniowiecze – utwór propaguje ideę memento mori, centralną dla średniowiecznego światopoglądu.

Zadanie 8.1 (0-1) – argumenty z Pieśni 14 Kochanowskiego

1. Władza pochodzi od Boga („miejsce Boże na ziemi”), więc rządzący muszą troszczyć się o cały lud.
2. Grzechy możnych prowadzą do upadku miast i państw; dlatego ich obowiązkiem jest dobro wspólne.

Zadanie 8.2 (0-1) – epitet i środek retoryczny

• Epitet: „szerokie carstwa”
• Środek retoryczny: apostrofa („Wy, mówię, którym ludzi paść poruczono”).

Zadanie 9 (0-2) – porównanie obrazów matek
Rozstrzygnięcie: Nie.
Argument 1: Matka Rollisonowa jest rozpaczliwie aktywna, błaga o ratunek żyjącego syna; matka Wittlina milczy, patrzy na ciało z rezygnacją.
Argument 2: U Mickiewicza dominuje nadzieja i emocje, u Wittlina – odrętwienie; różne sposoby przeżywania bólu.

Zadanie 10.1 (0-1) – Wesele Wyspiańskiego, komu ukazuje się Rycerz
C. Gospodarz

Zadanie 10.2 (0-1)
Rycerz symbolizuje tradycję narodowego męstwa i honoru; ma obudzić w Polakach ducha czynu zbrojnego.

Zadanie 11 (0-1) – sens „przejdziem w mit”
Wyrażenie oznacza, że w obliczu wojny ludzie rychło zginą i pozostaną jedynie w legendzie, a nie w rzeczywistości.

Zadanie 12 (0-2) – okładka Rok 1984 Orwella
Przykład 1: Wielkie oko symbolizuje wszechobserwację Wielkiego Brata i totalitarną kontrolę.
Przykład 2: Cyfry „1984” stylizowane na licznik/kod sugerują uprzedmiotowienie i numerowanie obywateli przez system.

Zadanie 13 (0-1) – groteska w Tangu Mrożka
Groteska polega na połączeniu tematu śmierci z komiczną, banalną reakcją rodziny; np. oburzony okrzyk Eugeniusza „kto to widział umierać?!”, który czyni zgon ekstrawagancją.

Zadanie 14 (0-2) – Prometeusz Herberta vs mit
Nie. Mitologiczny Prometeusz buntuje się przeciw bogom i cierpi za dobro ludzi; u Herberta to zrezygnowany starzec, którego ogień służy tyranowi, a sprzeciw ogranicza się do bezsilnego śmiechu.