- Obecne zasady bezcłowego handlu z Ukrainą wygasają 5 czerwca.
- Niektóre państwa członkowskie obawiają się destabilizacji lokalnych rynków przez napływ ukraińskich produktów rolnych.
- Komisja Europejska wprowadziła mechanizm zabezpieczający z ograniczeniami importowymi dla wybranych produktów rolno-spożywczych.
- Brak porozumienia w sprawie nowych zasad handlowych może skutkować spadkiem ukraińskiego eksportu o około 1,5 miliarda dolarów.
- Negocjacje dotyczące przyszłych warunków handlowych są kluczowe dla uniknięcia przywrócenia ceł na ukraińskie towary.
Unia Europejska zmaga się z napięciami dotyczącymi przyszłości bezcłowego handlu z Ukrainą, w obliczu wygasających obecnych warunków 5 czerwca, co budzi obawy wśród niektórych państw członkowskich oraz Kijowa, który apeluje o dalsze wsparcie.
Trudności w negocjacjach
Bruksela stoi przed wyzwaniami w rozmowach na temat nowej umowy handlowej z Ukrainą. Obecne zasady, które zapewniają Kijowowi bezcłowy dostęp do unijnego rynku, wygasną 5 czerwca. Zbiór tymczasowych zasad handlowych, znany jako Autonomous Trade Measures (ATM), został wprowadzony po rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku, mając na celu ułatwienie eksportu ukraińskich produktów rolnych.
Obawy państw członkowskich
Przedłużenie obowiązywania tych rozwiązań spotyka się z oporem niektórych państw członkowskich, zwłaszcza tych sąsiadujących z Ukrainą. Polska, Węgry, Rumunia i Słowacja obawiają się, że zwiększony napływ ukraińskich produktów rolnych może prowadzić do destabilizacji lokalnych rynków oraz spadku cen, co wywołuje niezadowolenie wśród rolników.
Mechanizm zabezpieczający
W odpowiedzi na te obawy Komisja Europejska wprowadziła mechanizm zabezpieczający, który obejmuje ograniczenia importowe dotyczące wybranych produktów rolno-spożywczych, takich jak jaja, drób, cukier, owies, kukurydza, kasze i miód. Ograniczenia te mogą zostać uruchomione po przekroczeniu określonego progu.
Wypowiedzi przedstawicieli
Polski minister rolnictwa Czesław Siekierski zaznaczył: „Nie możemy zostawić Ukrainy, ale Ukraina nie może zagrozić interesom europejskiego rolnictwa”. Dodatkowo, niepewność co do dalszego wsparcia USA dla Kijowa komplikuje sytuację.
Kluczowe daty i negocjacje
Znalezienie porozumienia przed 5 czerwca jest kluczowe, aby uniknąć przywrócenia unijnych ceł na ukraińskie towary. Jak informuje dziennik Financial Times, ogłoszenie wyników negocjacji zaplanowano po drugiej turze wyborów prezydenckich w Polsce, która odbędzie się 1 czerwca. Taki krok ma na celu zminimalizowanie ryzyka protestów ze strony polskich rolników.
Przyszłość handlu
Rzecznik Komisji Europejskiej Olof Gill podkreślił, że „Komisja zobowiązuje się do prowadzenia konsultacji z Ukrainą”, a celem jest uregulowanie wzajemnej liberalizacji ceł. Wicepremier Ukrainy Olha Stefaniszyna dodała, że liberalizacja handlu powinna być kontynuowana, aby uwzględnić obawy państw członkowskich, a jednocześnie nie zaprzepaścić dotychczasowych osiągnięć.
Potencjalne konsekwencje braku porozumienia
Ukraińskie media informują, że brak porozumienia w sprawie nowych zasad wymiany handlowej mógłby skutkować spadkiem ukraińskiego eksportu o około 1,5 miliarda dolarów. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zapewniła, że przyszłe warunki handlowe będą korzystniejsze dla Ukrainy.