Układ rozrządu odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu silnika, napędzając wałek rozrządu, który kontroluje otwieranie i zamykanie zaworów. Właściwe działanie tego systemu jest niezbędne dla osiągnięcia pełnej mocy silnika oraz spełnienia norm emisji spalin. W artykule omówimy różnice między paskiem a łańcuchem rozrządu, ich trwałość oraz potencjalne problemy, które mogą wystąpić w przypadku awarii.
- Układ rozrządu jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania silnika, kontrolując otwieranie i zamykanie zaworów.
- Pasek rozrządu jest cichy, łatwy w konstrukcji i często zintegrowany z innymi elementami, jak pompy.
- Łańcuch rozrządu jest wytrzymały, bezobsługowy, ale po 100 tys. km zaleca się jego kontrolę.
- Teoretycznie łańcuchy rozrządu powinny wytrzymać przez cały okres eksploatacji silnika, projektowanego na 240-300 tys. km.
Pasek rozrządu – cicha praca
Pasek rozrządu wykonany jest z gumy wzmocnionej włóknami, najczęściej kevlaru lub włókna szklanego. Jego główną zaletą jest cicha praca oraz prosta konstrukcja, co ułatwia projektowanie silnika. Paski rozrządu zintegrowane są często z napędem pompy wody, pompy oleju czy wałów wyrównoważających, a ich zastosowanie jest powszechne w silnikach benzynowych oraz mniejszych jednostkach wysokoprężnych.
Łańcuch rozrządu – wytrzymałość i bezobsługowość
Łańcuch rozrządu, wykonany z metalu, przypomina konstrukcyjnie łańcuch rowerowy, ale jest znacznie bardziej wytrzymały. Uznawany jest za rozwiązanie bezobsługowe, które powinno wytrzymać przez cały okres eksploatacji pojazdu. W praktyce jednak, po przekroczeniu 100 tys. km, zaleca się kontrolę stanu napinacza, prowadnic i kół zębatych, szczególnie w silnikach w układzie V.
Trwałość rozwiązań rozrządu
Użytkowników samochodów najbardziej interesuje trwałość pasków i łańcuchów rozrządu. Teoretycznie łańcuchy powinny służyć przez cały okres eksploatacji silnika, który zazwyczaj projektowany jest na 240-300 tys. km. Niektóre nowoczesne paski rozrządu również osiągają podobną trwałość, ale ich stan zależy nie tylko od przebiegu, ale także od wieku materiału.
Nowe technologie – paski w kąpieli olejowej
Ciekawym rozwiązaniem są paski rozrządu pracujące w kąpieli olejowej, co wprowadził Ford w 2008 roku w silnikach EcoBoost. Technologia ta wymaga stosowania specjalnego oleju, zatwierdzonego przez producenta, ponieważ użycie niewłaściwego środka smarnego może prowadzić do uszkodzenia paska.
Skutki awarii układu rozrządu
Awaria układu rozrządu może prowadzić do poważnych problemów z silnikiem. W przypadku wydłużenia paska lub łańcucha, moc silnika spada, a emisja spalin wzrasta. Zerwanie paska lub przeskoczenie łańcucha może skutkować uszkodzeniem zaworów, co w silnikach bezkolizyjnych jest mniej problematyczne, ale takie konstrukcje są rzadko spotykane.
Problemy z łańcuchami rozrządu
Wiele modeli samochodów produkowanych w latach 2000. borykało się z problemami związanymi z łańcuchami rozrządu. Dotyczyło to szczególnie koncernu Volkswagen oraz silników Mercedesa i BMW. W przypadku niektórych modeli łańcuchy ulegały wydłużeniu już po 60 tys. km, co często następowało tuż po zakończeniu okresu gwarancyjnego.
Jak rozpoznać problemy z łańcuchem?
Pierwszym sygnałem ostrzegawczym wskazującym na problemy z łańcuchem rozrządu są grzechoczące dźwięki podczas rozruchu lub wyłączania silnika. Jeśli hałas utrzymuje się dłużej niż kilka sekund, zaleca się konsultację z warsztatem specjalizującym się w naprawach silników.
Koszty wymiany rozrządu
Koszty wymiany łańcucha rozrządu zaczynają się od około 3500 zł w niezależnym warsztacie, a w przypadku demontażu silnika mogą wzrosnąć nawet dwukrotnie. Wymiana paska rozrządu jest tańsza, ale również kosztowna – w najprostszych silnikach to wydatek od około tysiąca złotych, a w bardziej skomplikowanych może sięgnąć ponad 4 tys. zł.