Wielkanoc zbliża się wielkimi krokami, a z nią odwieczne pytanie: jak na naszym stole znajdą się jajka? W Polsce na razie nie musimy się o to martwić, ale w innych zakątkach świata, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, sytuacja z jajkami robi się coraz bardziej dramatyczna. Kryzys jajeczny, który tam trwa, staje się tematem numer jeden, a jego reperkusje mogą dotknąć nie tylko Amerykanów, ale i nas. Co zatem czeka nas na święta?
Kryzys jajeczny w USA
Jak to się stało, że jajka stały się symbolem problemów gospodarczych? Odpowiedź jest prosta: epidemia ptasiej grypy. W ciągu ostatnich miesięcy farmerzy musieli zabić setki tysięcy kur, a to, co pozostało, nie wystarcza, aby zaspokoić rosnące zapotrzebowanie. Ceny jajek w USA osiągnęły rekordowe poziomy, a ich koszt w detalicznym obrocie wzrósł o 54 proc. w porównaniu z rokiem ubiegłym. W połowie listopada 2024 roku tuzin jajek kosztował już 4,23 USD, a prognozy mówią, że w 2025 roku może wzrosnąć o kolejne 41 proc.
Amerykańskie tradycje w obliczu drożyzny
W obliczu tej sytuacji niektórzy Amerykanie zaczynają szukać alternatyw. Pojawiły się pomysły, by na wielkanocnym stole zamiast jajek znalazły się… ziemniaki. Tak, dobrze słyszeliście! Internetowe żarty o pisankach z kartofli przerodziły się w rzeczywistość, a blogerzy zaczęli dzielić się poradami, jak je kolorować. Ziemniaki zyskują na popularności, bo są tańsze, łatwiejsze w obróbce i mniej delikatne, co sprawia, że idealnie nadają się do zabawy z dziećmi.
Jak wygląda sytuacja w Polsce?
W Polsce na razie możemy spać spokojnie. Nasze jaja cieszą się uznaniem na światowych rynkach, a kraj zajmuje wysoką pozycję w eksporcie. W 2024 roku osiągnęliśmy wartość 473 mln euro, a niemal co czwarte jajo trafia do Niemiec. Mimo to, nikt nie jest w stanie przewidzieć, co przyniesie przyszłość. Ptasia grypa także u nas jest zagrożeniem, a Komisja Europejska wprowadza nowe restrykcje, które mogą wpłynąć na naszych hodowców.
Oto kilka faktów dotyczących sytuacji w Polsce:
- Polska zajmuje 2. miejsce w Europie i 3. na świecie w eksporcie jaj w skorupkach.
- Ceny jaj w Polsce wzrosły, ale nie aż tak drastycznie jak w USA.
- Świąteczny budżet Polaków wzrósł średnio o 10 procent w porównaniu do roku ubiegłego.
Co z cenami jajek na święta?
Tegoroczne wydatki na Wielkanoc mogą wynieść od 800 do 1200 złotych na rodzinę, co oznacza, że każdy wydaje średnio od 200 do 300 złotych na osobę. W porównaniu do Bożego Narodzenia, to i tak mniejsza kwota. Wydaje się, że Polacy, mimo rosnących cen, nie zamierzają rezygnować z tradycyjnych potraw.
Pani Karolina z Lublina mówi: – Nie planujemy dużych wydatków na tegoroczne święta. Będzie tradycyjnie i nie zabraknie jajek, białej kiełbasy czy baby drożdżowej. Warto jednak zauważyć, że hodowcy i sprzedawcy z niepokojem spoglądają na przyszłość, mając na uwadze możliwe restrykcje i zmiany na rynku.
Podsumowanie
Choć w Polsce na razie nie musimy martwić się o jajka na wielkanocnym stole, sytuacja za oceanem pokazuje, jak szybko mogą zmienić się realia rynkowe. Z jednej strony mamy tradycję i wysoką jakość polskich jajek, z drugiej – kryzys, który wprowadza chaos w amerykańskie zwyczaje. Jak będzie wyglądać Wielkanoc 2025? Czas pokaże, ale jedno jest pewne — nie ma świąt bez jajek!