Albania: integracja z UE i korupcja przed wyborami

W niedzielę, 11 maja 2025 roku, w Albanii odbędą się wybory parlamentarne, w których obecny premier Edi Rama i jego Partia Socjalistyczna będą ubiegać się o czwartą kadencję. W centrum przedwyborczej debaty znajdują się dążenia kraju do członkostwa w Unii Europejskiej oraz oskarżenia o korupcję, które spędzają sen z powiek zarówno rządzącym, jak i opozycji. Wybory te mogą mieć kluczowe znaczenie dla przyszłości Albanii na arenie międzynarodowej oraz dla stabilności politycznej w regionie.

Główne partie i ich rywalizacja

W walce o miejsca w 140-osobowym jednoizbowym parlamencie (Kuvendi) głównymi rywalami są Partia Socjalistyczna (PS), która obecnie posiada samodzielną większość, oraz prawicowa koalicja Sojusz na rzecz Wielkiej Albanii, na czele której stoi największe ugrupowanie opozycyjne – Partia Demokratyczna (PD). W ostatnich sondażach Partia Socjalistyczna uzyskała poparcie na poziomie około 48 proc., podczas gdy koalicja prawicowa osiągnęła około 35 proc. głosów.

Nowe możliwości dla diaspory

Po raz pierwszy w historii albańska diaspora ma możliwość głosowania w wyborach parlamentarnych w sposób korespondencyjny. To innowacyjne rozwiązanie sprawiło, że partie polityczne organizowały wiece wyborcze również w innych krajach, zwłaszcza we Włoszech i Grecji, gdzie mieszka wielu Albańczyków. Włączenie diaspory w proces wyborczy może znacząco wpłynąć na wyniki wyborów, a także na przyszłe relacje Albanii z jej obywatelami za granicą.

Droga do Unii Europejskiej

Jednym z kluczowych tematów przedwyborczej kampanii jest droga Albanii do Unii Europejskiej. Zwolennicy Ramy podkreślają, że jego rządy przyczyniły się do zbliżenia kraju do Europy po dziesięcioleciach komunistycznej dyktatury. Z danych Banku Światowego wynika, że roczny wzrost gospodarczy Albanii w ostatnich trzech latach utrzymywał się na poziomie ponad 4 proc. Wzrost ten był wspierany przez ożywiony handel z UE, inwestycje oraz rozwój branży turystycznej i produkcji energii odnawialnej.

Krytyka i zarzuty o korupcję

Jednak krytycy Ramy wskazują na jego skłonności autorytarne oraz brak postępów w walce z korupcją. W kraju, w którym wielu mieszkańców zmuszonych jest do emigracji zarobkowej, oficjalne dane wskazują na spadek populacji o około 420 tys. osób w latach 2011-2023. Agon Maliqi, analityk amerykańskiego think tanku Atlantic Council, zauważa, że „wybory będą testem dojrzałości dla albańskiej demokracji i wywrą duży wpływ na proces zbliżania kraju do UE”.

Stabilność polityczna a przyszłość Albanii

Maliqi podkreśla, że „w przeszłości wybory były naznaczone problemami kupowania głosów, nieprzejrzystego finansowania partii i wpływania na wyborców przez grupy przestępcze”. Jeśli niezależność procesu wyborczego zostanie ponownie zakwestionowana, może to wywołać nową falę niestabilności, która zagraża akcesji Albanii do UE. W obliczu tych wyzwań, nadchodzące wybory mogą okazać się kluczowe dla przyszłości kraju oraz jego aspiracji europejskich.