Spadek liczby bankomatów i wypłat gotówki w Polsce

Spada liczba bankomatów w Polsce oraz wartość wypłat gotówki, co potwierdzają dane Narodowego Banku Polskiego opublikowane po czwartym kwartale 2024 roku. W ciągu ostatniego roku zniknęło ponad 1,3 tys. bankomatów, a Polacy dokonali 113,4 mln wypłat gotówki, co oznacza spadek o prawie 5 proc. w porównaniu do poprzedniego kwartału.

Spadek wypłat gotówki

Według raportu NBP, w czwartym kwartale 2024 roku Polacy wypłacili z bankomatów łącznie 104,9 mld zł, co stanowi spadek wartości wypłat o prawie 2 proc. w porównaniu do trzeciego kwartału. Średnia liczba wypłat realizowanych w jednym bankomacie wyniosła 59,4, co również jest niższym wynikiem niż w poprzednim kwartale, kiedy to wynosiła 62,3. Z drugiej strony, średnia wartość pojedynczej wypłaty wzrosła do 924,9 zł, co oznacza wzrost o 27,3 zł w porównaniu do wcześniejszego okresu.

Wpłaty gotówki na stabilnym poziomie

W przeciwieństwie do wypłat, wpłaty gotówki w bankomatach pozostają na stabilnym poziomie. W ostatnim kwartale 2024 roku średnio co piąta transakcja w bankomatach była wpłatą, co stanowi wzrost o 0,8 proc. w porównaniu do trzeciego kwartału. Odnotowano 26,1 mln wpłat gotówkowych, co oznacza wzrost o 0,2 mln w porównaniu do poprzedniego kwartału. Łączna wartość wpłat wyniosła 64,2 mld zł, a średnia wartość wpłaty osiągnęła 2 456 zł, co oznacza spadek o 1,6 proc. w porównaniu do wcześniejszego okresu.

Ubywa bankomatów w Polsce

Na koniec 2024 roku w Polsce funkcjonowało 20 741 bankomatów, co oznacza spadek o 1 300 urządzeń w porównaniu do końca 2023 roku. Warto zauważyć, że chociaż liczba bankomatów spadła o 55 w porównaniu do poprzedniego kwartału, to w dłuższej perspektywie liczba ta ciągle maleje. W ciągu ostatnich siedmiu lat sieć bankomatów skurczyła się o 2,5 tys. urządzeń. Wzrost liczby wpłatomatów i recyclerów, które na koniec roku wyniosły 12 011, nie zdołał zrekompensować ogólnego spadku liczby bankomatów.

Zmieniające się preferencje klientów

Jednym z czynników wpływających na spadek liczby bankomatów są zmieniające się preferencje klientów, którzy coraz chętniej korzystają z płatności bezgotówkowych. Z danych wynika, że liczba użytkowników aplikacji mobilnych do płatności wzrosła do 24 mln. W związku z tym operatorzy bankomatów borykają się z problemami rentowności, co jest spowodowane m.in. niezmienianymi od lat opłatami bankomatowymi. Jak informuje Euronet, „krajowe wypłaty gotówki realizowane są przez operatorów bankomatów w Polsce ponad dwukrotnie poniżej kosztów, jakie ponoszą oni w związku z taką usługą”.

Potrzeba zmian w branży

W obliczu malejącej liczby bankomatów, operatorzy apelują o zmiany w systemie opłat. Wzrost liczby placówek bezgotówkowych, które nie oferują tradycyjnych okienek kasowych, może być impulsem do rozwoju sieci bankomatowych. W Polsce działa już ponad 800 takich placówek, które muszą zapewnić klientom dostęp do gotówki poprzez instalację bankomatów i wpłatomatów. Wydaje się, że konieczna jest branżowa dyskusja, która uwzględni interesy zarówno operatorów kart, jak i właścicieli bankomatów, aby zapewnić szerszy dostęp do gotówki dla konsumentów.